Een tijd geleden deed ik maar een paar uur per dag mee met de wereld.
Eén activiteit per dag (een was draaien, boodschappen doen) was het maximum. Sociale contacten kon ik maar mondjesmaat aan. Ik durfde nauwelijks auto te rijden en wanneer iemand een beetje geërgerd naar me keek, voelde ik mijn tranen al branden. Als psycholoog gespecialiseerd in burn-out was het een crime om zelf burn-out te raken…
Deze vier stappen helpen om weer op te veren na een burn-out; het proces van burn-out herstel.
1. Accepteren, rouwen en loslaten
In mijn werk met klanten zie ik hoeveel moeite en ook vaak veel tranen deze eerste fase kost. Het is een hele klus om je werk helemaal los te laten en passende hulp te vinden. Schuldgevoel, schaamte, het idee dat je zo snel mogelijk terug moet keren naar je werk; dit alles geeft onrust. In de eerste weken tot maanden is het vaak moeilijk om echt tot rust te komen. Je lichaam en je geest hebben veel tijd nodig om er aan wennen om niet meer doorlopend iets te ‘doen’ of te ‘moeten’.
2. Verzachten en ontspannen
Mij hielp het om me in deze tweede fase te omringen met zachtheid: warme sjaals, feelgood-boeken, rustige muziek en uren te staren. Een ander wandelt veel buiten of gaat klussen in huis. De uitdaging is om alleen maar te willen wat kan. Zo gauw je jezelf onder druk zet, gaat het mis. Dan krijgt de spanning weer de overhand. Je lichaam herstelt door te verzachten en te ontspannen van de roofbouw die je hebt gepleegd vòòr de burn-out.
3. Oprekken, terugvallen, verder oprekken
Wanneer je weer aan het werk gaat, valt dat – na de aanvankelijke opluchting – vaak flink tegen. Een terugval is eerder regel dan uitzondering en vraagt om acceptatie: ‘oh ja, dit hoort erbij’. Door steeds meer uren of meer dagen te gaan werken, rek je jezelf weer op en dat proces kost veel tijd. Het is net als bij het trainen voor een marathon: spierpijn en uitputting horen bij het opbouwen van je conditie. Deze fase van burn-out herstel duurt meestal veel langer dan gedacht.
4. Volledig herstel (of toch niet?)
Ook al ben je volgens je bedrijfsarts weer 100% hersteld, er blijven nog lange tijd na-effecten. Je zelfvertrouwen heeft een flinke deuk opgelopen, het concentratievermogen komt pas heel geleidelijk weer terug en ook je flexibiliteit is niet wat het geweest is. En er is altijd een risico om weer in je oude valkuilen te stappen. Je lichaam is gelukkig de eerste jaren na een burn-out heel waakzaam en zal je tijdig waarschuwen wanneer je opnieuw over je grens dreigt te gaan.
De grote stap vooruit in mijn eigen herstel kwam toen ik besloot mezelf een sabbatical te gunnen. De tijd om me te oriënteren op een nieuwe aanpak in mijn werk en om mijn boek Take Care! Zelfzorg voor professioneel begeleiders te schrijven. Hierdoor kon ik mijn eigen burn-out begrijpen en verwerken en er een positieve draai aan geven. In mijn praktijk ondersteun ik nu professioneel begeleiders en de organisaties waarin zij werken bij hun zelfzorg, zodat ze scherp en vitaal blijven in hun werk en overbelasting en burnout kunnen voorkomen. En als het toch zover is gekomen ondersteun ik hen bij hun burn-out herstel.
Meer weten? Neem gerust eens contact met me op!
